Γιατί η Γη έχει ερήμους;

Τι είναι έρημος; Ο γεωλογικός σχηματισμός ο οποίος δέχεται πολύ λίγες βροχοπτώσεις, κατά μέσο όρο λιγότερα από 250 χιλιοστά βροχής ετησίως,ή περιοχές όπου το νερό που χάνεται στο έδαφος είναι περισσότερο από το νερό που πέφτει από τις βροχοπτώσεις.Οι έρημοι αποτελούνται συχνά από αμμώδη και πετρώδη εδάφη. Οι αμμόλοφοι, που ονομάζονται Εργκ, και οι πετρώδεις επιφάνειες, που ονομάζονται χαμάντα, αποτελούν την μειοψηφία των εδαφών μίας ερήμου.Οι έρημοι αρκετές φορές περιέχουν συγκεντρώσεις πολύτιμων μεταλλευμάτων τα οποία δημιουργούνται από το ξηρό περιβάλλον. Λόγω της μεγάλης και συνεχούς ξηρότητας, κάποιες έρημοι είναι ιδανικές για την φυσική διατήρηση απολιθωμάτων .

Ρίξτε μια ματιά σε ένα φυσικό χάρτη του κόσμου. Στις δύο πλευρές του ισημερινού στους περίπου 30 βαθμούς, θα δείτε, κάτι το οποίο διανέμεται με ύποπτη κανονικότητα, μία καφέ άνυδρη ζώνη που κάνει τον γύρο του πλανήτη, μια ζώνη που αποκρούει τα πράσινα κλίματα: οι έρημοι του κόσμου. Είναι τοποθετημένες στα υποτροπικά γεωγραφικά πλάτη μεταξύ 30 και 35 βαθμών, βόρεια και νότια, όπου συνεχή συστήματα υψηλής πίεσης απομακρύνουν τα σύννεφα βροχής, και στροβιλίζουν πάνω από τη γη, λόγω της παγκόσμιας διακύμανσης της θερμοκρασίας και το φαινόμενο Coriolis που παράγεται από την περιστροφή της Γης στο διάστημα. Αυτές οι περιοχές εντός των υποτροπικών ζωνών είναι υπό την επήρεια δύο ζωνών υψηλής ατμοσφαιρικής πίεσης που ονομάζονται υποτροπικές ζώνες υψηλής πίεσης οι οποίες σχηματίζονται από την βύθιση αέρα του κυττάρου Hadley.

Η θέρμανση των τροπικών παράγει ένα τεράστιο ποσό αυξανόμενης θερμότητας και υγρό αέρα που δημιουργεί την ενδοτροπική Ζώνη Σύγκλισης, μία μπάντα από παχύ σύννεφο. Αυτός ο ζεστός, υγρός αέρας κινείται προς τους πόλους σε μεγάλα υψόμετρα και στη συνέχεια ψύχεται και βυθίζεται στα μέσα γεωγραφικά πλάτη και στα δύο ημισφαίρια, δημιουργώντας το κύτταρο Hadley. Το κύτταρο Hadley είναι ίσως ο πιο θεμελιώδης παράγοντας του παγκόσμιου κλιματικού συστήματος, αναδιανέμει τη θερμότητα και την υγρασία από τους τροπικούς στα υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη. Πολλές από τις ερήμους του κόσμου προκαλούνται από αυτά τα κλιματολογικά φαινόμενα.

Οι περισσότεροι έρημοι είναι ζεστοί. Μέσα στα γεωγραφικά πλάτη των τροπικών του Καρκίνου και του Αιγόκερου, ο ήλιος είναι ακριβώς πάνω από το κεφάλι μας, το μεσημέρι ,τουλάχιστον μία ημέρα του έτους. Προς τα βόρεια ή νότια από αυτούς, ο ήλιος ποτέ δεν εμφανίζεται ακριβώς από πάνω, και δεν είναι τόσο συγκεντρωμένος όπως στις τροπικές περιοχές.

Έρημοι δεν είναι διάσπαρτοι τυχαία πάνω στη Γη. Το μοτίβο της εμφάνισής τους είναι αποτέλεσμα των παραγόντων που τις παρήγαγαν. Οι μεγαλύτεροι έρημοι του κόσμου εμφανίζονται σε αυτές τις δύο ασυνεχείς ζώνες του πλανήτη. Επειδή η μεγαλύτερη επιφάνεια της Γης είναι στο βόρειο ημισφαίριο στα γεωγραφικά πλάτη που έχουν περιγραφεί, εκεί συγκεντρώνονται οι περισσότερες έρημοι και για αυτό τον λόγο μπορούν να βρεθούν στο βόρειο από το νότιο ημισφαίριο.

Δεν είναι όλες οι έρημοι του πλανήτη ζεστοί. Μερικές από αυτές τις άνυδρες περιοχές, όπως η Atacama της Χιλής, της Ναμίμπιας και το Καλαχάρι της νότιας Αφρικής, και η δυτική έρημος της Αυστραλίας, διαμορφώνονται από κρύα ρεύματα ωκεανού που εκτρέπουν την βροχή και τον αέρα μακριά από τις ακτές. Άλλες, όπως η Μεγάλη Λεκάνη στις δυτικές Ηνωμένες Πολιτείες, και οι έρημοι της κεντρικής και ανατολικής Αυστραλίας είναι το αποτέλεσμα του ”αποτελέσματος ομβροσκιάς”, μέσω του οποίου παράκτια βουνά παίρνουν τη βροχή από τον αέρα πριν περάσει στην ενδοχώρα.

Υπάρχουν έρημοι, όπως η Γκόμπι και το Takla Makan της Μογγολίας και της Κίνας, οι οποίες είναι απλά τόσο μακριά από τον ωκεανό που οι άνεμοι χάνουν την υγρασία που μπορεί να κατέχουν πολύ πριν φτάσουν στην ηπειρωτική ενδοχώρα, ακόμα και αν το λίγο νερό που παραμένει στον Ινδικό Ωκεανό γεννάει σύννεφα, αφού εμποδίζονται από τα υψηλά Ιμαλάια. Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για τις ερήμους